Czarna krew Ameryki



Media zdominowały ostatnio informacje o bestii z północy bezczelnie atakującej kraj, braku szczepionek na Covid 19, buncie przedsiębiorców, sprawiedliwej wygranej lub niesprawiedliwej przegranej polskich skoczków. Nie licząc kompletnie niespodziewanych w naszym klimacie opadów śniegu, można by pomysleć, że nadal tkwimy w roku zeszłym. Dlatego pozwolę sobie przypomnieć, co jeszcze nieprzyjemnego wydarzyło się w 2020. Otóż światową opinią publiczną wstrząsnęły zamieszki wywołane śmiercią Georga Floyda, niektórym przypominając, dla innych odkrywając, ruch BLM. 

Dlaczego protesty pod banderą ruchu Black Lives Matter określiłam trochę pogardliwie, a trochę infantylnie "nieprzyjemnymi wydarzeniami zeszłego roku"? "Nieprzyjemnymi", bo przypominają białej Ameryce o drażliwym problemie uprzedzeń rasowych, których geneza sięga czasów niewolnictwa. Wstydliwą plamę na historii Stanów Zjednoczonych starają się ugładzić i uczynić przyjemniejszą, między innymi twórcy filmowi, angażując czarnoskórych aktorów w rolach rycerzy lub panów "z towarzystwa" XIX wiecznej Ameryki. "Zeszłego roku", bo ruch istniejący już od dawna, musi co jakiś czas bardzo głośno przypominać o dyskryminacji rasowej w społeczeństwie, które szybko i chętnie zapomina o problemach trapiących nie białych obywateli najpotężniejszego państwa świata. 

Co my, Polacy, możemy wiedzieć o chorobie rasizmu, która toczy bogaty świat zachodu? Jak to często bywa, prawie nic.

Na szczęście w sukurs przychodzi kino poruszające temat wyzysku Afroamerykanów, a Muzoteka oferuje Państwu kilka filmów traktujących o dyskryminacji rasowej w Ameryce na przestrzeni wieków.

Czasy niewolnictwa przedstawione zostały w filmach "Harriet" i "Zniewolony. 12 years a slave". Oba filmy są oparte na prawdziwych wydarzeniach, "Harriet" przedstawia losy niewolnicy, bojowniczki kolei podziemnej, "Zniewolony" opowiada o życiu Solomona Northupa, wolnego człowieka, porwanego i sprzedanego do niewoli. Są to wstrząsające obrazy świata, w którym ludzie uprzywilejowanej rasy traktują innych ludzi gorzej od zwierząt. Reżyserzy obydwu produkcji postarali się o piękną oprawę muzyczną i wizualną kontrastującą z potwornością przedstawionych wydarzeń. Dziewiętnastowieczna Ameryka przypomina obóz koncentracyjny pomieszany z farmą, na której zamiast zwierząt używa się ludzi. Najstraszniejsze jest to, że wszystkie bezeceństwa, jakich dopuszczają się biali południowcy, odbywają się w majestacie prawa, państwowego i moralnego. Panowie nazywają Murzynów bestiami, które mają im służyć, Murzyni muszą walczyć nie tylko o swoją godność, ale nawet o prawo bycia ludźmi. 

Akcja kolejnych wartych obejrzenia filmów rozgrywa się już w dwudziestym wieku, kiedy niewolnictwo dawno zostało zniesione, ale wielu białych zdaje się tego faktu nie dostrzegać. Afroamerykanie nadal walczą o prawo do życia w kraju, który budowali. "Płoty" ze świetną kreacją Denzela Washingtona ukazują losy czarnoskórego baseballisty, który ze względu na kolor skóry musiał porzucić sportową karierę i walczy o godny byt swojej rodziny wykonując zawód śmieciarza. "Służące" w czarujący i zabawny sposób opowiadają o znoju i upokorzeniach czarnoskórych kobiet, których losy splatają się z losami białej panienki z dobrego domu, zmieniając jej spojrzenie na świat.

Doskonały "Green Book" uderza z całą mocą w amerykańskie uprzedzenia, poruszając kwestię rasizmu, którego dowodem rzeczowym jest tytułowa "zielona książka", która zawiera spis miejsc dostępnych dla kolorowych, a także kwestię homofobii.

Filmy "Moonlight" i "Queen & Slim" przenoszą nas do współczesności, uświadamiając, jak niewiele się zmieniło w mentalności Amerykanów. Czarnoskórzy obywatele nadal żyją w gettach, a nawet, kiedy niby się im uda z nich wyrwać, w świadomości wielu rodaków ciągle w nich tkwią.

Jeśli kogoś zainteresuje kwestia dyskryminacji rasowej w USA, może sięgnąć też po świetne powieści Colsona Whiteheada. Czytając "Kolej podziemną" dwukrotnego zdobywcy Nagrody Pulitzera, ma się wrażenie obcowania ze znaną ze szkoły "literaturą obozową". Ameryka Whiteheada przypomina jeden wielki obóz zagłady, w którym właściciele ziemscy zabawiają się, obmyślając coraz to okrutniejsze metody znęcania się nad niewolnikami. "Miedziaki" opowiadają historię chłopca, którego smutny los determinuje kolor skóry.

Opracowała Anka Strychalska.

"Harriet": https://xn--szukamksiki-4kb16m.pl/SkNewWeb/record/1582/7450334

"Green Book": https://xn--szukamksiki-4kb16m.pl/SkNewWeb/record/1582/6839767

"Moonlight": https://xn--szukamksiki-4kb16m.pl/SkNewWeb/record/1582/4236966

"Płoty": https://xn--szukamksiki-4kb16m.pl/SkNewWeb/record/1582/4677922

"Zniewolony. 12 years a slave": https://xn--szukamksiki-4kb16m.pl/SkNewWeb/record/1582/2670306

"Służące": https://xn--szukamksiki-4kb16m.pl/SkNewWeb/record/1582/1933015

"Kolej podziemna. Czarna krew Ameryki": https://xn--szukamksiki-4kb16m.pl/SkNewWeb/record/1582/5141155

"Miedziaki": https://xn--szukamksiki-4kb16m.pl/SkNewWeb/record/1277/6925907



Komentarze

  1. Aniu, gratuluję :) Bardzo mi się podoba jak piszesz, i o czym piszesz :)

    OdpowiedzUsuń

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Miasteczko Twin Peaks

Seanse filmowe w Muzotece

Co było w kinach na początku XXI wieku?

50 lat pisania bestselerów

Budzimy się na wiosnę- scenariusz zajęć

Tom Cruise i Mimiki

Zło według Hanekego

Powrót do przeszłości

Filmowanie - podręcznik dla młodych - T.Lanier, C.Nichols

Quiz "Jaka to melodia"